De verschillende btw-regimes in België: Uitleg

Lionel, fondateur
par Lionel ROSU

In dit artikel leggen onze accountants u de verschillende btw-regelingen in België uit, evenals hun respectieve voor- en nadelen.

 

Hoe werkt de btw in België?

Btw is een belasting die wordt betaald door de eindconsumenten. Bij elke aankoop van een goed of dienst betaalt de particulier een bedrag aan btw.

 

🤔 En de zelfstandige in dit alles?

 

De zelfstandige staat centraal in het btw-mechanisme en wordt beschouwd als een “belastinginner”. Zijn rol is namelijk dubbel:

  • Btw innen op zijn verkoopprijzen exclusief btw
  • Het verschil doorstorten aan de Staat tussen het totaal van de geïnde btw op zijn verkopen en het totaal van de btw die hij zelf al heeft betaald bij zijn aankopen

 

💡 Bij elke stap van waardetoevoeging in het productieproces van een goed of dienst, int de fiscus een beetje btw.

 

👉 Elke belastingplichtige stort btw door op het verschil tussen zijn verkopen en aankopen. Voor de btw-plichtige zelfstandige is het effect dus neutraal: ofwel int hij btw en moet hij deze doorstorten, ofwel betaalt hij btw en kan hij deze terugvorderen.

 

De verschillende btw-regelingen in België

Het is belangrijk om twee grote categorieën van btw-regelingen te onderscheiden:

  • De vrijgestelde belastingplichtigen (vrijstellingsregeling): voor hen geldt geen btw, ze worden beschouwd als niet-btw-plichtig.
  • De belastingplichtigen met recht op aftrek: in principe kunnen deze belastingplichtigen de btw op hun aankopen terugvorderen en brengen ze btw in rekening op hun verkopen. Er bestaan verschillende subcategorieën:
    • Trimestriële btw-regeling
    • Vrijstellingsregeling voor kleine ondernemingen
    • Btw-regeling self-billing
    • Btw-regeling vrijgesteld – kleine onderneming (gemengd)
    • Btw-regeling trimestrieel – vrijgesteld (gemengd)

 

Btw-regeling vrijgesteld

Dit is een regeling waarbij de belastingplichtige handelingen verricht die zijn vrijgesteld door het btw-wetboek. Artikel 44 van het btw-wetboek somt alle vrijgestelde prestaties op.

 

👉 De meeste vrije beroepen en medische beroepen zijn vrijgesteld. Ontdek ons artikel dat de btw-plicht voor alle medische en paramedische beroepen in detail uitlegt.

 

Trimestriële btw-regeling

Dit is de meest voorkomende regeling. De belastingplichtige heeft een “recht op aftrek”, wat betekent dat hij de btw op zijn aankopen kan aftrekken. In deze normale regeling moet de belastingplichtige trimestriële btw-aangiften indienen.

 

💡 In theorie wordt de btw-aangifte maandelijks ingediend. Als de jaarlijkse omzet exclusief btw echter lager is dan 2.500.000 €, kan de belastingplichtige kiezen voor een trimestriële aangifte, wat het meest voorkomt bij zelfstandigen.

 

👉 Bijvoorbeeld: consultant, advocaat, architect, dierenarts, vertaler, fotograaf, enz.

 

Vrijstellingsregeling voor kleine ondernemingen

Dit is een optionele vereenvoudigde regeling voor de belastingplichtige. Hij moet geen periodieke aangiften meer indienen, maar enkel een jaarlijkse klantenlisting. Hij brengt geen btw meer in rekening op zijn verkopen en kan geen btw terugvorderen op zijn aankopen.

 

💡 Deze regeling is uitsluitend toegankelijk als de jaarlijkse omzet exclusief btw lager is dan 25.000 €.

 

👉 Deze btw-regeling komt vooral voor bij:

  • Zelfstandigen van wie de klanten of patiënten particulieren zijn. Omdat deze toch btw betalen, ongeacht de regeling van de verkoper, blijft de vrijgestelde zelfstandige het bedrag inclusief btw ontvangen voor zijn prestaties. Als zijn klant een professional is, moet hij zijn prijs aanpassen aan de prijs exclusief btw (de prijs die een professional in het normale regime effectief betaalt).
  • Zelfstandigen in bijberoep: personal coach, fotograaf, freelancer, enz.

 

Btw-regeling self-billing

In deze bijzondere regeling van self-billing, ook wel “regeling van zelffacturatie” genoemd, wordt de verkoopfactuur niet door de dienstverlener opgesteld, maar door de klant zelf!

 

Het doel van deze regeling is het leven van een zelfstandige met slechts één klant te vereenvoudigen. Hij wordt dan behandeld als vrijgesteld, zonder recht op teruggaaf. Hij moet geen btw-aangifte indienen, maar enkel een klantenlisting.

 

👉 Deze regeling wordt toegestaan voor specifieke beroepen zoals architecten of advocaten die uitsluitend voor hun kantoor werken.

 

⚠️ Wij raden deze regeling af, omdat geen btw kan worden teruggevorderd op aankopen.

 

Btw-regeling vrijgesteld – kleine onderneming (gemengd)

Dit is het eerste geval van een gemengde btw-regeling. De belastingplichtige is vrijgesteld in zijn hoofdactiviteit, maar voert ook enkele prestaties uit die aan btw zijn onderworpen, voor een bedrag van minder dan 25.000 € per jaar.

 

👉 Voorbeelden: een chirurg, een tandarts of een kinesitherapeut, alle drie vrijgesteld van btw, die ook niet-therapeutische prestaties uitvoeren (zoals esthetische behandelingen).

 

Btw-regeling trimestrieel – vrijgesteld (gemengd)

Dit is het tweede geval van een gemengde btw-regeling. De belastingplichtige is btw verschuldigd in één van zijn activiteiten, terwijl zijn tweede activiteit is vrijgesteld.

 

👉 Voorbeelden: een advocaat die ook optreedt als familiaal bemiddelaar op verzoek van de vrederechter, of een consultant in een vennootschap die ook een gebouw verhuurt aan diezelfde vennootschap.

 

Vergelijkende tabel van de verplichtingen per btw-regeling

RegelingenBtw-aangiftenKlantenlistingTeruggaaf btw
Trimestrieel
Vrijgesteld🚫🚫🚫
Kleine onderneming🚫✅ Behalve indien nihil-listing 🚫. Jaarlijkse omzet vermelden.🚫
Self-billing🚫✅ Jaarlijkse omzet niet vermelden.🚫
Vrijgesteld – Kleine onderneming (gemengd)🚫🚫 ✅ Behalve indien klanten btw-plichtig zijn voor de activiteit kleine onderneming🚫
Trimestrieel – Vrijgesteld (gemengd)✅ Enkel klanten van de btw-plichtige activiteit opnemen✅ Gedeeltelijk

 

 

Hoe controleer je je btw-regeling in België?

  1. Log in op de overheidsdienst Intervat
  2. Zoek uw onderneming op door uw btw-nummer in te voeren
  3. Ontdek uw btw-regeling

 

Conclusie

Wijzigingen van btw-regeling zijn doorgaans complex en kunnen fiscale controles uitlokken. Het is daarom beter om meteen de juiste btw-regeling toe te passen.

 

👉 Twijfelt u? Weet dan dat bij BILLY ons opstartteam, gespecialiseerd in de opstart van activiteiten, u begeleidt in dit proces. 😀

 

Lionel, fondateur

Expert comptable et CEO